EHBO in de zomer

Het is zomer! Natuurlijk verheugen wij ons allemaal weer op het mooie weer, dagjes uit en de geplande vakantiebestemming. Maar er liggen in de zomer nog een hoop uitdagingen op de loer. Denk daarbij aan beten van beestjes, ongemakken tijdens het reizen, te veel zon en vervelende planten.

Wij zijn natuurlijk geen artsen, maar we hebben wel tips voor je om te voorkomen én te genezen! En laten we eerlijk zijn: als mama wil je toch gewoon voorbereid zijn op alles wat er kan gebeuren tijdens jullie zomeravonturen.

Beten van beestjes

Eikenprocessierups

Een vervelend beestje in deze lijst is de eikenprocessierups. Dit is een rups van een nachtvlinder die als pop overwintert in de bodem nabij een eik. Wanneer deze ontpopt tot een vlinder gaat hij de eikenboom in om daar zijn larven neer te leggen. Deze groeien uit tot rupsen met gevaarlijke brandharen.

Ester’s zoon heeft twee jaar geleden gesport in een gebied waar deze rups bleek te zitten en kreeg over zijn hele lichaam uitslag en blaasjes, wat heel erg brandde. Zo’n ervaring vergeet je niet snel! Het hielp hem om met een stuk plakband over de plekken te gaan en los te trekken zodat de brandharen los kwamen van zijn huid. Daarna hebben we alle plekken ingesmeerd met Aloë Vera Gel om de plekken te verkoelen. Een plakkende kledingroller kan ook helpen!

Check altijd de website van je gemeente voor actuele waarschuwingen over eikenprocessierupsen in jouw buurt. Veel gemeenten hebben nu speciale apps waar je meldingen kunt doen en waarschuwingen kunt ontvangen.

Bijen en wespen

Twee jaar terug werd ik voor het eerst in mijn leven gestoken door een bij. Dat was echt geen pretje, want het brandde vreselijk en het werd meteen dik. Gelukkig hebben wij een uitzuigsetje in huis waarmee ik meteen het gif uit kon zuigen. Daarna heb ik er een koud washandje op gelegd en de plek dik ingesmeerd met Azaron.

Praktische tips:

• Heb je geen uitzuigsetje bij de hand maar zit de angel wel in je huid? Schraap dan voorzichtig de angel weg met je vingernagel of gebruik hiervoor de botte kant van een mesje
• Heb je geen Azaron bij de hand? Gebruik dan een andere verkoelende zalf met Aloë Vera of Calendula
• Ben je in de mond gestoken? Bel 112 en regel een ijsblokje om op te zuigen – dit gaat zwelling tegen
• Heb je een EpiPen vanwege een bekende allergie? Zorg dat deze altijd binnen handbereik is en vertel anderen waar deze ligt

Muggen

Er is niets vervelender dan een mug in je kamer of tent. Je knipt je licht uit en daar heb je die krengen. Muggen worden aangetrokken door parfum, bodylotion en mensen die alcohol hebben gedronken. Hou daar dus rekening mee.

Wat werkt echt tegen muggen:

• Lavendel, eucalyptus en citroen vinden muggen vreselijk! Smeer daarom olie met deze geuren op je lijf
• Muggen houden van windstil weer, zet dus een ventilator neer of de airco aan
• Smeer je in met DEET (die van de Etos werkt prima!)
• Gebruik een klamboe – dat is nog gezellig ook!
• Thermacell apparaatjes werken fantastisch voor op het terras of tijdens kamperen
• Citronella kaarsen zijn niet alleen effectief maar zorgen ook voor sfeer

Teken

Als je een dagje in het bos bent geweest of gewandeld hebt in hoog gras, check jezelf en je gezinsleden dan altijd op teken. Teken zien eruit als piepkleine spinnetjes als ze zich nog niet hebben vastgezogen. Zitten ze vol dan zien ze eruit als grijze kapucijners.

Waar teken zich het liefst verstoppen:

• Je oksels
• Je knieholtes
• Achter je oren
• Het randje van je onderbroek
• Je lies
• Je nek, op de plek van je haargrens
• Tussen je tenen en onder je borsten

Als je een teek vindt:

• Verwijder deze zo snel mogelijk
• Gebruik een tekentang of pincet zo dicht mogelijk bij de huid
• Trek rustig en recht omhoog – geen draaiende bewegingen!
• Ontsmet de plek NADAT je de teek hebt verwijderd

Wanneer naar de huisarts:

• Als je de teek er niet uitkrijgt
• Bij een rode ring rond de beet
• Bij griepachtige klachten
• Bij tekenbeten bij kinderen – altijd laten checken!

Kwallenbeten

Je bent lekker aan het zwemmen en plots voel je een brandende pijn. Grote kans dat je tegen een kwal bent aangezwommen. De meeste kwallen zijn doorzichtig, dus moeilijk te zien.

Wat helpt bij kwallenbeten:

• Neem een zo heet mogelijke douche
• Verwijder eventuele tentakels met een pincet (niet met je handen!)
• Azijn kan helpen (maar NIET bij een Portugees oorlogsschip!)
• Na behandeling is koelen fijn
• Heb je geen azijn? Urine kan ook helpen – klinkt vies maar werkt echt!

Zee-egels

In sommige landen leven zee-egels in het water. Als je er per ongeluk op gaat staan, breken de stekels af in je huid. Verwijder zo snel mogelijk de stekels en ontsmet met azijn. Krijg je ze er niet uit? Doordrenk een doek in azijn en bind deze om je voet.

Preventie is key: Draag altijd waterschoenen in onbekende wateren!

Reizen

Wagenziekte

Vooral kinderen zijn gevoelig voor wagenziekte. Mijn zoon kan er ook last van hebben – erg vervelend voor iedereen in de auto!

Wat werkt:

• Spuugzakjes van de drogist (met geurloze gelei)
• Anti-wagenziekte bandje van de ANWB
• Pilletjes tegen wagenziekte
• Niet laten lezen of gamen – liever een scherm ophangen
• Regelmatig pauze nemen
• Gember snoepjes of gember thee werken ook goed
• Zorg dat je kind iets ziet wat beweegt mee met de auto (horizon)

Oorpijn in het vliegtuig

Veel mensen hebben tijdens start en landing last van hun oren. Voor kleine kinderen is dit extra vervelend omdat ze niet begrijpen waar de pijn vandaan komt.

Wat helpt:

• Kleintjes laten drinken uit een fles tijdens opstijgen/landen
• Kauwgom, snoepjes of drop voor grotere kinderen
• Gapen of neusblazen met dichtgeknepen neus
• Speciale oordoppen voor vliegen zijn zeer effectief
• Neusspray 30 minuten voor landing gebruiken

Te veel zon

Zonnebrand

Je kent dat wel: je zit heerlijk in de zon met een drankje. Er staat een briesje dus het zal wel meevallen. Mis! Aan het eind van de dag ben je helemaal verbrand.

Wat helpt bij zonnebrand:

• Lauwwarme douche zonder zeep
• Theedoek in karnemelk gedoopt op de verbrande plek
• Yoghurt op de huid smeren
• Aloë Vera gel
• Plakjes komkommer
• Aftersun lotion
• Koude zwarte thee werkt ook verzachtend
• Havermeel badjes kunnen wonderen doen

Zonnesteek

Krijg je last van braken, hoofdpijn, duizeligheid en voel je je slap? Dan heb je mogelijk een zonnesteek.

Wat te doen:

• Koele douche nemen
• In een koele ruimte gaan liggen
• Rustig aan doen
• Veel drinken (geen alcohol!)
• Nieuw: Elektrolyten aanvullen met sportdrank of ORS
• Bij aanhoudende klachten: huisarts bellen

Nare planten

Berenklauw

Berenklauw, en vooral de reuzenberenklauw, is een echte plaag geworden. Deze plant kan tot 5 meter hoog worden en heeft grote witte bloemschermen. Het probleem: je voelt pas na 24 uur dat je ermee in contact bent geweest!

Als je in contact bent geweest:

• Spoel de plek zo snel mogelijk goed af
• Vermijd een week lang de zon
• Bij huidletsel: contact opnemen met huisarts
• Nieuw: Maak foto’s van de plek voor de huisarts

Brandnetels

Brandnetels zijn gelukkig minder erg dan berenklauw. Je voelt het direct branden. Het trekt meestal binnen een uur weg.

Wat helpt:

• Menthol houdende zalf
• Calendula zalf
• Aloë Vera gel
• Nieuw: Plantain (weegbree) wrijven over de plek – groeit vaak in de buurt!

Nieuwe uitdagingen van 2025

Hitte-uitputting

Door de steeds hetere zomers zien we meer hitte-uitputting. Herken de signalen:

• Hoofdpijn en duizeligheid
• Misselijkheid
• Excessive zweten of juist niet meer zweten
• Verwardheid

Wat te doen:

• Naar koele ruimte
• Koele, natte doeken op polsen en nek
• Kleine slokjes water
• Bij ernstige klachten: 112 bellen

Blauwalg

Door klimaatverandering komt blauwalg steeds vaker voor in Nederlandse wateren.

Herken blauwalg:

• Groen-blauwe waas op water
• Modderige geur
• Schuim op het water

Bij contact:

• Direct douchen
• Mond spoelen
• Bij klachten: huisarts bellen

Praktische tips voor je EHBO-kit

Basis in je vakantie EHBO-kit:

• Pleisters in verschillende maten
• Gaas en bandages
• Ontsmettingsmiddel
• Pincet/tekentang
• Thermometer
• Paracetamol en ibuprofen
• Azaron of andere verzachtende zalf
• Aloë Vera gel
• Aftersun
• DEET muggenspray
• Spuugzakjes
• Kleine fles azijn (voor kwallen/zee-egels)
• Elektrolyten poeder
• Cooling gel patches
• Digitale thermometer met app
• Foto’s van je medicijnlijst op je telefoon

Ook belangrijk!

Vergeet niet dat in sommige landen een EHBO-kit verplicht is in de auto. Een gevarendriehoek en veiligheidshesje zijn in elk Europees land verplicht. In Frankrijk is het nog steeds verplicht een alcoholtest bij je te hebben.

Nieuwe regelgeving 2025:

• Check altijd de actuele regels voor het land waar je naartoe gaat
• Sommige landen hebben nu strengere regels voor medicijnen
• Zorg voor een vertaling van je medicijnlijst

Tot slot

Voorkomen is altijd beter dan genezen, maar soms gebeuren er nu eenmaal dingen. Het belangrijkste is dat je voorbereid bent en rustig blijft. Met deze tips in je achterhoofd kun je zorgeloos van je zomer genieten!

Fijne en veilige vakantie allemaal!

Credits foto’s: OpstapmetLisa en Canva.com